BLOG

Asekuracja – zabezpieczenie bezpieczeństwa, na przykład poprzez czekanie w kajaku lub na brzegu w miejscu, które może sprawiać problemy. Do działań asekuracyjnych należy też odpowiedni szyk płynięcia. Podstawowy sprzęt asekuracyjny to kamizelka i rzutka.

Bystrze – lokalne przyspieszenie nurtu, z krótkimi falkami,wynikające z przewężenia koryta lub nagłego spadku dna. (również nazwa Akademickiego Klubu Turystyki Kajakowej z Krakowa)

Bród – wypłycenie, po którym można przejść na drugi brzeg rzeki

Burta – boczna ściana kajaka, patrząc w stronę dziobu widzimy odpowiednio prawą i lewą burtę.

Cofka – prąd odwrotny do nurtu, tworzy się zwykle za dużymi przeszkodami, za bystrzem, w zakolu rzeki.

Czytanie wody – umiejętność rozpoznawania przeszkód i wybierania odpowiedniej drogi płynięcia na podstawie oznak na lustrze wody

Chyżka – linia pomiędzy spokojną wodą lub cofką a bystrzem

Czerwona latarnia – ostatnia osada w szyku, poza którą nie wolno zostawać

Canoe (kanu, kanadyjka)- nazwa łódki z otwartym pokładem, którą pływa się przy pomocy pagajów, czyli wioseł z jednym piórem. W kanadyjce klęczy się lub siedzi przodem do kierunku płynięcia.

Cumka – kawałek linki przymocowanej zwykle do dziobu lub rufy, służący do przywiązywania kajaka w czasie postoju. Przydaje się podczas „dni pieszego kajakarza” gdy musimy burłaczyć, czyli ciągnąć kajak brodząc po zbyt płytkiej wodzie.

Człowiek – żaba – metoda ratowania ludzi i sprzętu, kajakarz-ratownik operujący w nurcie uwiązany na linie trzymanej przez innych na brzegu.

Dziób – przednia część kajaka

Eskimoska – odwrócenie kajaka po wywrotce, bez opuszczenia kokpitu, zwykle przy pomocy wiosła i odpowiedniego ruchu bioder

Fartuch – wodoodporny materiał chroniący kokpit przed zalaniem, rzadko wykorzystywany w kajakarstwie rekreacyjnym

Jaz – urządzenie hydrotechniczne spiętrzające wodę powyżej jednego metra, z ruchomymi zastawkami

Kabina – w żargonie, nieplanowane opuszczenie kajaka, wywrotka

Kamizelka asekuracyjna – środek bezpieczeństwa zwiększający naszą wyporność, obowiązkowy na wodach otwartych i górskich

Kokpit – miejsce gdzie siedzi kajakarz, otwór w pokładzie

Kontra – manewr pozwalający na skręcanie i hamowanie, polega na zagarnięciu wody bez odwracania pióra w kierunku dziobu kajaka

Kajak – mała jednostka pływająca, przykryta pokładem, w której siedzi się przodem do kierunku płynięciem wiosłując dwupiórowym wiosłem. Kajaki najczęściej produkuje się z laminatu poliestrowo-szklanego lub polietylenu.

Laminat – kompozyt, z którego produkowane są kajaki, najczęściej to mata szklana przesycona żywicą poliestrową.

Meander – zakole na rzece, bardzo częste na terenach nizinnych.

Naciąganie – manewr przesuwania kajaka w bok, poprzez zagarnianie wody w stronę burty

Odprawa – zebranie wszystkich uczestników i kadry przed rozpoczęciem każdego etapu spływu, odprawa powinna obejmować szkolenie, dobór osad, ustalenie szyku płynięcia, podanie informacji o planowanym etapie itd.

Odwój – poziomy walec wodny, którego powierzchniowa część wraca w kierunku przeciwnym do nurtu. Silne odwoje o głębokiej cyrkulacji, powstające za sztucznymi progami mogą być śmiertelnie niebezpieczne i nie powinny być spływane.

Pagaj – wiosło jednopiórowe używane do pływania kanadyjkami

Pióro – fragment wiosła, służący do zagarniania wody.

Polietylen – tworzywo sztuczne o dużej wytrzymałości służące do produkcji kajaków. Kajaki polietylenowe są dużo bardziej odporne na uszkodzenia od kajaków tradycyjnych

Promowanie – przepływaniem kajakiem z jednej strony rzeki na drugą, poprzez wiosłowanie równoważące siłę nurtu. Manewr ten wykorzystuje się przy omijaniu przeszkód

Próg – przeszkoda spiętrzająca wodę, naturalna lub sztuczna, niektóre progi wymagają przenoski

Przemiał – płycizna przegradzająca koryto, pomiędzy brzegiem wklęsłym i wypukłym, gdzie główny nurt przechodzi na drugą stronę.

Przenoska – przenoszenie brzegiem kajaków celem ominięcia miejsca, którego nie da się przepłynąć, na przykład zapory

Raftting – spływ górską rzeką na raftach czyli specjalnych pontonach

Reperaturka – zestaw służący do doraźnego łatania kajaka (żywica, utwardzacz, mata szklana, papier ścierny) laminatowego. W praktyce często zastępowany „izolepą”, czyli mocną taśmą izolacyjną.

Rufa – tylna część kajaka

Rzutka – polecany element ekwipunku asekuracyjno-ratunkowego. Lina z pływakiem, która rzucona wysuwa się ze specjalnego woreczka. Świetnie nadaje się też do suszenia bielizny.

Ster – urządzenie służące do skręcania, przydatne do utrzymania kierunku na otwartych akwenach, rzadko stosowane na niewielkich rzekach

Slap – mały wodospadzik

Sternik – osoba siedząca w dwuosobowym kajaku z tyłu, odpowiedzialna za sterowanie, w miarę możliwości powinna być bardziej doświadczona i cięższa, w praktyce przy osadach mieszanych jest to najczęściej mężczyzna.

Szlakowy – osoba siedząca w kajaku z przodu

Szyk płynięcia – ustalony porządek płynięcia kajaków na spływie kajakowym

Szypoty – bystrze tworzące się nad kamienistym dnem

Starorzecze – zakole, w którym nie ma już nurtu, odcięte w całości lub częściowo od głównego koryta

Tratwa – grupa złączonych burtami kajaków, spławiająca się z nurtem, częsty obrazek na spływach rekreacyjnych

Trudność szlaku kajakowego – warunki występujące na danej rzece: szybkość nurtu, bystrza, progi, zakręty itd., mierzone międzynarodową skalą

Uciążliwość szlaku kajakowego – stosunek czasu potrzebnego do opuszczenia kajaka i pokonania przeszkód do czasu płynięcia, mierzony sześciostopniową skalą

Warkocz – fragment szybkiego nurtu za przewężeniem bystrza. Wbrew pozorom właśnie tam należy płynąć.

Wiosło – urządzenie służące do napędzania kajaka, składające się z drążka i piór. Najpopularniejsze wiosła są wykonane z drewna, tworzyw sztucznych lub lekkich stopów. Wiosło może być proste (kąt skrętu piór 0 stopni) lub skrętne. Wiosłowanie tym ostatnim wymaga przekręcania nadgarstka.

WW – skrót od angielskiego Biała Woda (White Water) lub dzika woda (Wild Water) oznaczający kajakarstwo górskie

Zapora – urządzenie hydrotechniczne spiętrzające wodę powyżej 5 metrów

Zwara – v-kształtny ślad na wodzie tworzący się za ostrą przeszkodą, na przykład kołkiem

Zwałkowe kajakarstwo – pływanie kajakiem po rzekach z dużą ilością „zwałek”, czyli powalonych drzew